Zasady ortograficzne języka polskiego

Zasady pisowni rz/ż

Zasady pisowni rz/ż

 

 

Zasady pisowni rz

Zasady pisowni ż

Pisownia rz obowiązuje, gdy wymienia się na r:

dobrze — dobry, dworzec — dworca, marzec — marca, mierzyć — miara, przysporzyć — sporo, wierzyć — wiara, górze - góra, dworze - dwór;

Canberra — w Canberze, durra — o durze, kamorra — o kamorze, mirra — o mirze, Nawarra — w Nawarze, sierra — o sierze, Samosierra — w Samosierze;
Pisownia ż obowiązuje, gdy wymienia się na: g, h, s, dz, z, ź, (zi):
książka — księga, nadproże — próg, uważny — uwaga
księża — księdza, mosiężny — mosiądzu
drużynowy — druh, Sapieżyna — Sapieha
mażę — mazać, włażę — włazu, zamrażarka — mrozu
duży — duzi, wożą — wozić, zagrożenie — groźny
boży — boski, książę — księstwo, mężny — męski, węższy — wąski;

Pisownia rz obowiązuje w zakończeniach: -arz, -erz,-mierz, -mistrz:

brukarz, dekarz, fałszerz, harcerz, instruktarz (= książka z instrukcjami), kołnierz, masarz (= pracownik masarni), pasterz, pisarz, rycerz,ślusarz, tokarz,
ciśnieniomierz, Kazimierz, kroplomierz, Włodzimierz,
kapelmistrz, ogniomistrz, zegarmistrz;
wyjątki:
instruktaż (= szkolenie, instruowanie), masaż (= masowanie), metrampaż, lemiesz;
Pisownia ż obowiązuje po literach r, l, ł:
drżenie, rżeć, ulżyć, łże;
wyjątki: półrzadki, współrządzić;

Pisownia rz obowiązuje po spółgłoskach: p, b, t, d, k, g, ch, j, w:

brzmienie, brzydota, chrzest, dojrzały, trzeba, drzwi, krzak, grząski, grzmot, odchrząknąć, przekonanie, przemoc, wrzawa, wrzątek, wyprzedaż,zajrzeć, zakrzepnąć, zaprzeć, zatrzymać, zawrzeć, zedrzeć.


Wyjątki:

  • Auksztota, baksztag, bakszysz, berkszyr, bukszpan, bukszpir, bukszpryt, buksztel, całokształt, cechsztyn, dropszot, foksztaksel, glajchszaltować, hochsztapler, hopsztosy, jaksza, jaksztag, jorkszyry, jumpsztag, Kapsztad, kszatrija, Kszemendra, kształcić, kształt, kształtny, kszyk (= ptak), łapsza, łapszański, Łapsze (Niżne), Moksza, moksza, Nawakszut, niuhempszyry, Oksza, Pszczew, pszczoła, Pszczyna, pszenica, pszeniec, pszenżyto, pszonacznik, pszonak, Pszoniak (Wojciech), Pszonka (= część wsi), pszonka (= bylina), pszono, Pszów, rakszasa, riksza, rikszarz, ryksza, rykszarz, samopsza, Skupsztina, Skupsztyna, słupszczanin, szypszyna, szypszyniec, tekszla, topsztag, Trapszo, ukształtowanie, waterbaksztag, Wirpsza, wszystko, wszędzie, wykształcenie,zawsze;

  • pisownia partykuł: -że, -ż
  • w stopniu wyższym i najwyższym przymiotników utworzonych za pomocą przyrostka -szy:
młodszy, szybszy, zdrowszy, najkrótszy, najlepszy, a także w pochodnych czasownikach: polepszać, powiększać, ulepszać, upiększać, zwiększać.
Pisownia ż obowiązuje w partykułach -że, -ż:
jakże, niemalże, skończże, weźże, jakiż, takoż, tenże, bądźże, stańże, jakże, cóż, któż, czyż, gdyż;
Pisownia ż obowiązuje po literze n w zapożyczeniach:
aranżacja, branżowy, rewanżysta, aranżować, branża, oranżada, rewanż;
Pisownia ż obowiązuje zgodnie z zasadami pisowni historycznej:
gżegżółka, mżawka, piegża,żal, żart, żniwo, życzenie, żywot, żółty, żegluga, żyrować, żakiet, żorżeta

Pisownia rz obowiązuje w wyrazach, w których obowiązuje pisownia historyczna

jarzębina, rzadki, rząd, rzeka, rzepa, orzech.
 
 
 
Pisownia ż obowiązuje w dwuznaku dż w wyrazach takich jak:
dżem, dżuma, dżentelmen, dżdżysty, dżoker
 Lekcja pisowni rz/ż
Arkadiusz Żmij Kategoria:

Ortografia

 Odsłony: 108486
Serwis rozdaje przeglądarkom bezpieczne ciasteczka.